„Tramelpolka roz, dwa, czy, kto nie umi niek paczy a kto umi niek hulo i do siebie przytulo”
W dniach 20-23 września 2018 w Nowym Sączu odbyły się I Ogólnopolskie Warsztaty w Regionie. Tematem Warsztatów był kolorowy i dynamiczny folklor Lachów Sądeckich. Organizatorzy to Stowarzyszenie Sztuki i Edukacji Artystycznej, Fundacja Tomasza Gałka Perspektywy oraz Etnoszafa.
W tym premierowym wydarzeniu uczestniczyło 11 choreografów, instruktorów i tancerzy z całej Polski. Gościliśmy przedstawicieli zespołów pieśni i tańca (Ożarowiacy, Łany, Kurpie Zielone, Krakowiacy, Beskid), zespołów folklorystycznych (Pokolenia, Kukułeczka), a także animatorów kultury w swoich regionach i zagorzałych miłośników folkloru. Pod czujnym okiem Patryka Rutkowskiego, choreografa Zespołu Regionalnego Mystkowianie poznawaliśmy tańce lachowskie.
Unikalna formuła przeprowadzonych Warsztatów zakłada, że oprócz suchego, książkowego przedstawienia kroków, figur i choreografii obowiązujących w regionie, uczestnicy zapoznają się z całą otoczką, która niewątpliwie wpływa na prezentację tańców wynikającą z charakteru mieszkańców, wpływu uwarunkowań geograficznych i historycznych. Całościowe zrozumienie i zagłębienie się choć na chwilę w styl życia obowiązujący w społeczności pozwoli jeszcze bardziej wiernie i zgodnie z charakterem tanecznym i muzycznym odwzorować na scenie widowiska oparte na danym regionie.
Pomysł na taką formułę Warsztatów wziął się z wieloletniej obserwacji prezentacji rozmaitych zespołów, w których brak zróżnicowania w charakterze wykonania tańca i muzyki sprawia, że tylko dzięki strojowi, ewentualnie linii melodycznej utworu, można poznać oglądany na scenie region. Dodatkowo wprowadzanie przez choreografa kroków i figur nieistniejących w regionie i bez uzasadnienia wynikającego z historii, obrzędowości, stroju czy obyczajowości mieszkańców tworzy przekłamany obraz naszej tradycji, niewłaściwie utrwalany później poprzez oglądanie występów w świadomości niedoświadczonych odbiorców. Dopełnieniem są fantazyjne uczesania, niewłaściwe wykorzystywanie stroju i eksponowanie kuriozalnych zachowań, na które przedstawiciele danego regionu nigdy by sobie nie pozwolili. Chcemy, by rzetelna i odpowiedzialna prezentacja programu zespołów promowała prawdę o naszej historii i tradycji i świadomie edukowała widzów koncertów.
Pierwszy dzień rozpoczęliśmy blokiem zajęć tanecznych na sali, podczas których poznawaliśmy podstawy tańców występujących w regionie Lachów Sądeckich. Następnie na zaproszenie Koła Gospodyń Wiejskich udaliśmy się do Mystkowa, aby podczas kolacji skosztować regionalnych specjałów i poznać smaki tradycyjnych lachowskich potraw. Mieliśmy także okazję obejrzeć wykonywanie tradycyjnych kwiatów z bibuły oraz powstawanie haftu regionalnego. Towarzyszyły nam opowieści z życia mystkowskich gospodyń.
Drugi dzień rozpoczęliśmy na sali kontynuując naukę lachowskich tańców, a po południu pojechaliśmy do Sądeckiego Parku Etnograficznego, gdzie pod opieką znakomitego przewodnika podziwialiśmy architekturę regionalną i wnętrza chat z różnych okresów, cerkwi i kościoła. Towarzyszyli nam członkowie Zespołu Regionalnego Mystkowianie dbając o degustację lokalnych specjałów.
Cała sobota upłynęła na nauce, by odpowiednio przygotować się do wieczornego spotkania z zespołem z Mystkowa. Obejrzeliśmy koncert dwóch grup – Zespołu Mali Mystkowianie oraz Zespołu Regionalnego Mystkowianie. Dzieci zachwyciły przygotowaniem, strojami, wykonaniem swojego programu oraz naturalnym i wychodzącym z serca śpiewem. Charyzma zespołu dorosłego, rozpiętość wieku i naturalność prezentacji zostanie w naszej pamięci na długo.
Po koncercie czekał na nas poczęstunek oraz integracja z Zespołem. Wspólna zabawa, wymiana przyśpiewek z różnych regionów i tańce do wtórującej kapeli były doskonałym dopełnieniem wieczoru. Dzięki zajęciom tanecznym tańczyliśmy „po lachosku” polki i walczyki, a zwieńczeniem było wykonanie przez mężczyzn sądeckich krakowiaków. Nasi panowie znakomicie sprawdzili się podejmując to wyzwanie, stojąc w jednym szeregu z regionalnymi tancerzami.
Niedzielne przedpołudnie upłynęło na powtarzaniu i szlifowaniu szczegółów poznanych na Warsztatach tańców. Na zakończenie uczestnicy otrzymali zaświadczenia i po obiedzie każdy ruszył w swoją stronę. Ciężko się było pożegnać!
My, organizatorzy, mamy nadzieję, że czas spędzony na Warsztatach dla każdego był owocny w nowe znajomości, przemyślenia i doświadczenia. Liczymy na to, że dyskusje (niekiedy ogniste i przepełnione emocjami) rzucą nowe światło na choćby niewielki aspekt pracy choreografa, instruktora i tancerza, które pomoże w dalszym uczestnictwie w polskim życiu folklorystycznym. Mamy nadzieję, że sprostaliśmy organizacji wydarzenia i uczestnicy wyjechali zadowoleni zarówno z części edukacyjnej jak i integracyjnej.
Dziękujemy i zapraszamy na kolejne wydarzenia!
Gospodarze:
Zespół Regionalny Mystkowianie: https://www.facebook.com/Mystkowianie/
Organizatorzy:
Stowarzyszenie Sztuki i Edukacji Artystycznej: http://www.edu-art.pl
Fundacja Tomasza Gałka Perspektywy: http://perspektywy.ch
Etnoszafa: http://etnoszafa.pl
Zdjęcia:
Andrzej Tarnowski: https://www.facebook.com/andrzej.tarnowski.77
Komentarze
do wpisu Podsumowanie I Ogólnopolskich Warsztatów w Regionie - Lachy Sądeckie
